Dzięki działaniom Wód Polskich, we współpracy z lokalnym samorządem, Kędzierzyn-Koźle jest lepiej chroniony przed powodzią. Zakończona budowa i rozbudowa wału rzeki Odry wzmacnia ochronę mieszkańców miasta oraz zabezpiecza miejską oczyszczalnię ścieków i zrekultywowane składowiska odpadów przed zalaniem. Dzięki temu minimalizujemy ryzyko zagrożenia epidemiologicznego i skażenia środowiska, jednocześnie poprawiając bezpieczeństwo powodziowe.
W czasie wizyty terenowej na nowopowstałym odcinku obwałowania, z udziałem Zastępcy Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą Krzysztofa Wosia, Dyrektora Wód Polskich w Gliwicach Marcina Jarzyńskiego oraz przedstawicieli władz województwa opolskiego, władz miasta, okolicznych gmin, poinformowano o planach realizacji kolejnych inwestycji, jakie podniosą poziom bezpieczeństwa nadodrzańskich miejscowości.
– Wykonaliśmy i realizujemy wiele inwestycji, pamiętając skutki powodzi z 1997 i 2010 roku. Patrzymy w przyszłość i widzimy konieczność dalszych prac w regionie, które pozwolą na domknięcie prawej strony obwałowań odrzańskich, dzięki czemu doświadczenia, takie jak podczas wspomnianych powodzi, już nas nie spotkają – powiedział Krzysztof Woś, Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą.
– Bardzo cieszy mnie, że w naszym regionie realizowane są tak ważne inwestycje, które zwiększają bezpieczeństwo mieszkańców. Serdecznie dziękuję za ukończenie kolejnego etapu modernizacji odrzańskiego wału przeciwpowodziowego i mam nadzieję na kolejne takie sukcesy Wód Polskich, przy współpracy ze stroną samorządową – dodał Sławomir Kłosowski, Wojewoda Opolski.
– Długo czekaliśmy, ażeby takie zabezpieczenie przeciwpowodziowe powstało w naszym mieście, ale doczekaliśmy się. Znajdująca się tu oczyszczalnia ścieków, gdy tylko powstała, została od razu zalana, a nieczystości zaczęły spływać w kierunku miasta. Dlatego w imieniu wszystkich mieszkańców bardzo dziękuję, że ta inwestycja doszła do skutku – podkreśliła Sabina Nowosielska, Prezydent Miasta Kędzierzyn-Koźle.
– Miałem okazję obserwować postępy tych prac. Pamiętam rok 1997 i 2010 i powiem wprost, że są duże oczekiwania ze strony mieszkańców na poprawę bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Chciałbym także zwrócić uwagę, że tak wielu planów inwestycyjnych nie było tutaj, na tym obszarze, chyba od 1997 r., czyli powodzi tysiąclecia. Bardzo nas to cieszy jako mieszkańców. Cieszy również, że jest plan na Odrę, zarówno w kwestii bezpieczeństwa, jak i jej żeglowności – zaznaczył Starosta Powiatu Kędzierzyńsko-Kozielskiego, Paweł Masełko.
– Inwestycja, zrealizowana przy współudziale Miasta Kędzierzyn-Koźle jest przykładem bardzo dobrej, wzorcowej współpracy jednostek rządowych i samorządowych, które priorytetu upatrują w bezpieczeństwie mieszkańców. Dlatego też serdecznie dziękuję Pani Prezydent wszystkim zaangażowanym w ten projekt specjalistom Urzędu Miasta w Kędzierzynie-Koźlu. Takie samo podziękowanie składam również zespołowi realizacyjnemu Wód Polskich w Gliwicach. To co zwraca szczególną uwagę w wykonanej inwestycji to podejście do kwestii środowiskowych. Otóż projektując nowy odcinek obwałowania i modernizując już istniejący, wysłużony z uwagi na wieloletnią, intensywną eksploatację, poszukiwaliśmy rozwiązania, które uchroniłoby cenny starodrzew porastający zawale. Dzięki wykorzystaniu faktu, że wybudowany w przeszłości odcinek obwałowania mógł stanowić przyporę do nowej budowli udało się przeprowadzić przedsięwzięcie bez uszczerbku i ingerencji w środowisko naturalne – podsumował Dyrektor Wód Polskich w Gliwicach Marcin Jarzyński.
Droga serwisowa oraz zachowany starodrzew porastający zawale. Fot. Wody Polskie
Zmodernizowany wał przeciwpowodziowy Odry to ważny element ochrony mieszkańców Kędzierzyna-Koźle
Głównym powodem rozpoczęcia inwestycji był niedostateczny poziom istniejących zabezpieczeń. Projekt „Budowa, rozbudowa wału przeciwpowodziowego rzeki Odry przy miejskiej oczyszczalni ścieków w miejscowości Kędzierzyn-Koźle” został podzielony na dwa etapy. W ramach etapu pierwszego, w 2020 roku Wody Polskie w Gliwicach zrealizowały prace przygotowawcze, wykonały dróg tymczasowych, roboty ziemne wałowe i przygotowały zjazd wraz z zagospodarowaniem poboczy. Drugi etap prac objął odcinek o długości około 2 kilometrów, na którym dokonano przebudowy istniejącego oraz budowy nowego odcinka wału. Ponadto, przeprowadzono roboty związane z towarzyszącymi obiektowi budowlami, takimi jak: drogi, rowy, drenaże, przepusty oraz przejazdy wałowe.
Zmodernizowane obwałowania zwiększają ochronę przed zalaniem miejskiej oczyszczalni ścieków oraz zrekultywowanego składowiska odpadów, a tym samym minimalizują zagrożenia epidemiologicznego dla mieszkańców oraz ograniczają ryzyko skażenia środowiska. Dzięki budowie obwałowania ochronę przeciwpowodziową zyskała części dzielnicy Pogorzelec i znajdujące się w pobliżu ogródki działkowe.
Całkowity koszt inwestycji wyniósł ponad 13 mln zł, z czego I etap zadania to 1,6 mln zł. Projekt finansowany był ze środków budżetu państwa i środków własnych Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, przy współfinansowaniu w wysokości 440 tys. zł przez Urząd Miasta w Kędzierzynie-Koźlu, przekazanym na opracowanie dokumentacji oraz częściowe wypłaty odszkodowań z tytułu przejęcia gruntów koniecznych dla realizacji zadania.
Planujemy kolejne ważne inwestycje przeciwpowdziowe w regionie
Bezpieczeństwo mieszkańców Kędzierzyna-Koźle wzmocni także kolejna planowana inwestycja. W ramach zadania na lewym brzegu Odry, na wysokości odcinka Lasaki-Poborszów nastąpi budowa, przebudowa i modernizacja kolejnego wału przeciwpowodziowego. Projekt został podzielony na dwa etapy:
- „Przebudowa, modernizacja wałów rzeki Odry na odcinku od m. Lasaki gm. Kędzierzyn-Koźle do m. Poborszów gm. Reńska Wieś – budowa, przebudowa i modernizacja lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki – Poborszów w miejscowości Kędzierzyn-Koźle woj. opolskie (etap I)” obejmuje prace na przedmiotowym obiekcie na odcinku o długości 1,8 km. Planowany termin rozpoczęcia prac to 2024 rok.
- „Budowa lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki -Poborszów na terenie gminy Reńska Wieś woj. Opolskie – etap II”, przewiduje budowę nowego lewobrzeżnego wału przeciwpowodziowego w gminie Reńska Wieś w miejscowościach Poborszów i Mechnica na odcinku 2,215 km. Planowany termin rozpoczęcia prac to 2022 rok.
Łączna długość modernizowanych walów wyniesie zatem ponad 4 kilometry. Roboty będą obejmowały wykonanie wału ziemnego z uszczelniającą przesłoną przeciwfiltracyjną oraz prace towarzyszące, tj. wykonanie dróg na koronie obwałowań, dróg przywałowych, przejazdów przez wał, przepustów dla cieków. Koszt całej inwestycji wyniesie ok. 40 mln zł z czego 700 000 zł przekazano z budżetu Miasta Kędzierzyn-Koźle. Kwota ta została przeznaczona na opracowanie projektu oraz wypłatę odszkodowań za planowane przejęcie gruntów pod inwestycję.
W 2023 roku planujemy rozpoczęcię inwestycji pod nazwą: „Budowa, przebudowa i modernizacja prawego wału rzeki Odry na długości 2,85 km gmina Bierawa, woj. Opolskie”. Zadanie będzie polegało na przebudowie i modernizacji istniejącego obwałowania oraz budowie nowego odcinka wału odrzańskiego o długości blisko 3 km w gminie Bierawa. Po ukończeniu inwestycji wał ochroni przed powodzią bezpośrednio ok. 30 domów mieszkalnych, ok. 40 budynków gospodarczych oraz ok. 160 mieszkańców na obszarze ok. 300 ha, a także pośrednio dolinę rzeki Odry. Realizacja inwestycji jest kontynuacją prac o tym charakterze, wykonywanych po 2005 r. przez wojewódzkie zarządy melioracji i urządzeń wodnych w Opolu i Katowicach. Zgodnie z opracowaną dokumentacją koszt realizacji zadania oszacowano na kwotę ponad 20 mln zł, do której należy doliczyć szacunkowy koszt pozyskania nieruchomości: ok. 3 mln zł (wg. poziomu cen z III kw. 2020 r.).
Powyższe zadania wpisują się w szerszy cel, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego nadodrzańskim miejscowościom położonym w południowej części Polski, od Raciborza, aż po Wrocław. Wiodącą inwestycją, której zadaniem jest ograniczenie ryzyka powodzi na tych terenach było powstanie suchego zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny, którego uroczyste otwarcie miało miejsce pod koniec czerwca 2020 roku. Obiekt po raz pierwszy spełnił swoje zadanie już kilka miesięcy później, gdy podczas październikowych wezbrań uchronił przed wielką wodą szereg nadodrzańskich miejscowości. Nadchodząca fala wezbraniowa oraz prognozy hydrologiczne wskazywały na zagrożenie podtopień nie tylko dla zabudowy mieszkalnej ale również jednoimiennego szpitala zlokalizowanego właśnie w Kędzierzynie-Koźlu, jednostki strategicznej wówczas pod kątem walki z pandemią covid-19. Uruchomienie obiektu zapobiegło jednak zarówno zalaniu części Brzegu jak i konieczności ewakuacji wspomnianego kędzierzyńskiego szpitala, leczącego pacjentów zakażonych koronawirusem.