Dziś podpisana została umowa na prace budowlane związane z zabezpieczeniem Opola przed powodzią. Inwestycja związana z przebudową polderu „Żelazna” w Opolu jest wyczekiwana przez władze samorządowe i mieszkańców miasta. Na inwestycję Urząd Marszałkowski przeznaczył 80 mln zł pochodzących z funduszy europejskich (w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego), a Miasto Opole przeznaczyło na zadanie 31 mln zł. Pozostałe koszty, jak również realizacja projektu należą do Wód Polskich. Wartość inwestycji wynosi blisko 111,5 mln zł.
W ramach zadania: „Przebudowa istniejącego polderu „Żelazna” w Opolu, w tym przebudowa istniejących urządzeń wodnych oraz budowa nowych obiektów, w celu zwiększenia pojemności polderu i rezerwy powodziowej”, Wody Polskie zrealizują kompleksowe prace. Celem projektu jest zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny rzeki Odry: gm. Opole, m.in. terenu specjalnej strefy ekonomicznej przy ul. Północnej w Opolu, terenów zamieszkałych przy ul. Partyzanckiej, obwodnicy północnej miasta Opola, dzielnicy Sławice oraz Żelaznej (gmina Dąbrowa) przed wodami powodziowymi rzeki Odry. Projektowana przebudowa obiektów (urządzeń wodnych) polderu polepszy również warunki użytkowania gruntów zlokalizowanych na terenie istniejącego polderu. Poprzez realizację zadania zwiększy się ochrona przeciwpowodziowa ludności i mienia na terenie województwa opolskiego.
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach. Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2014-2020.
Termin zakończenia inwestycji jest przewidziany na 2023 r.
Prace będą polegały m.in. na Budowie i przebudowie wałów zamykających wraz z budową i przebudową obiektów towarzyszących, jak również na przebudowie przepompowni Żelazna wraz z przebudową obiektów towarzyszących.
Polder po przebudowie zalewany będzie wodami powodziowymi o prawdopodobieństwie wystąpienia p = 1% (raz na 100 lat), a nie jak ma to miejsce w chwili obecnej, tylko wodami o prawdopodobieństwie pojawienia się p = 3% (raz na 33 lata). Oznacza to, że bezpieczeństwo w obszarze oddziaływania obiektu wymiernie się zwiększy. Polder przejmował będzie szczyt fali powodziowej i redukował przepływy na rzece Odrze części obszaru miasta Opola oraz gmin leżących poniżej: Dąbrowa i Dobrzeń Wielki.
Zważając na koszt strat powodziowych dla samej tylko strefy ekonomicznej w Opolu koszt inwestycji zwróci się kilkakrotnie już przy pierwszej powodzi.
Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach 15 lutego 2019 r. przejęło z rąk dotychczasowego inwestora – Marszałka Województwa Opolskiego dokumentację projektowo-techniczną przebudowy polderu Żelazna. Za sprawą tego kroku realizacja inwestycji nadzwyczaj ważnej dla bezpieczeństwa przeciwpowodziowego Opola zmierza ku wkroczeniu w zasadniczą fazę.
Dokumentacja projektowa przedsięwzięcia, wymagane uzgodnienia, opinie i decyzje administracyjne wraz z pozwoleniem na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych były dotąd własnością Marszałka Województwa Opolskiego. Wody Polskie poczyniły szereg czynności poprzedzonych czasochłonnym procedowaniem porozumień o przekazanie dokumentacji wraz z dotacją pozyskaną z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2014 – 2020 oraz aneksu na dofinansowanie inwestycji z Urzędem Miasta Opola, który w pierwotnym montażu finansowym zapewnił tzw. wkład własny przedsięwzięcia. Pomimo, iż Urząd Miasta Opola do chwili obecnej nie podjął decyzji o przekazaniu środków wkładu własnego na rzecz inwestycji, którą realizować będą Wody Polskie, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach przejął dokumentację projektową z rąk Członka Zarządu Województwa Opolskiego Stanisława Rakoczego.
W najbliższym czasie Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie zamierza zawrzeć niezbędną umowę z Instytucją Wdrażającą Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2014-2020, mocą której to właśnie Wody Polskie staną się beneficjentem środków projektu. Jednocześnie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach oczekuje na przekazanie wkładu własnego przez stronę samorządową – Urząd Miasta Opola. Po dopełnieniu formalności i zapewnieniu finansowania dla inwestycji, Wody Polskie przystąpią niezwłocznie do procesu realizacji.
Polder Żelazna powstał przed 1939 rokiem. Obecnie wymaga przeprojektowania i przebudowy, aby zapewnić ochronę przed powodziami od strony rzeki Odry. Zabezpieczy teren specjalnej strefy ekonomicznej w Opolu, obszary zamieszkałe przy ul. Partyzanckiej oraz teren obwodnicy północnej miasta Opola. Polder będzie oddziaływał pozytywnie na wieś Sławice, Żelazna, Niewodniki oraz Narok, Elektrownię Opole a także obszary położone poniżej. Przebudowa obiektu zwiększy jego powierzchnię z obecnych 200 ha do 400 ha i zwiększy pięciokrotnie jego pojemność do ok. 10 mln m3. Długość obwałowań polderu wyniesie ponad 15 km. Inwestycja pozwoli na pełną kontrolę sterowania przepływem w sytuacji wezbrania.
Koszt tej priorytetowej dla Wód Polskich na Opolszczyźnie inwestycji wyniesie blisko 110 mln złotych. W zaplanowanym budżecie 79 mln zł stanowią środki z Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, natomiast 31,2 mln zł to wkład własny potrzebny do budowy polderu Żelazna – środki Miasta Opole (na mocy Uchwały Rady Miasta z 31 sierpnia 2017r.).
Obecnie straty i szkody finansowe, spowodowane przez ewentualne zalanie szacowne są na kwotę ok. 800 mln zł w odniesieniu do samej tylko strefy ekonomicznej miasta Opola. Oznacza to, iż koszt inwestycji zwraca się aż 7-krotnie podczas pierwszej powodzi.
